Het idee komt van de Zweedse leraar Micael Hermansson. Het idee is simpel.
1. Op dag 1 (tegen het einde van de schooldag) geef je leerlingen een teaser. Dat kan een vraag zijn (Waarom eten ijsberen geen pinguïns?) of een korte, raadselachtige uitspraak (“He had a wonderful dream”). De bedoeling is dat de leerlingen aan het denken worden gezet en zich thuis afvragen waarover de teaser zou kunnen gaan.
2. Op dag 2 (aan het begin van de volgende schooldag dus) geeft de leraar een “micro-les” van 8 minuten over de teaser. Belangrijk is dat het gaat om feitenkennis met een zeker “WauW”-effect: een opzienbarend feit, of (nog beter) een beklijvend verhaal dat aan de teaser kan worden verbonden.
3. De leerlingen krijgen de opdracht om wat ze onthouden hebben van de micro-les thuis door te vertellen. Ze kunnen er ook over schrijven (aan hun correspondentieklas) of het doorvertellen aan andere leerlingen.
Hermansson heeft ondertussen tienduizenden volgers op Facebook, en Grej of the Day is uitgegroeid tot een internationaal omarmd idee. Voor leraren is er al heel wat inspirerend materiaal. Het idee strookt met basisinzichten vanuit de cognitieve psychologie over wat leren van feitenkennis beklijvend en duurzaam maakt: het triggeren van nieuwsgierigheid en het oproepen van voorkennis in stap 1, het doorgeven van interessante informatie en de beklijvende kracht van verhalen in stap 2, het belang van “retrieval” (het terug ophalen en herhalen van feitenkennis) in stap 3.
Hermansson geeft aan dat het idee nog rijker wordt als leerlingen – in een spontane stap 4 – zelf elementen beginnen toe te voegen aan de micro-les omdat ze zo gebeten zijn door het onderwerp. Zoals de leerling die thuis vertelde over Nelson Mandela en prompt van zijn vader een T-shirt met “Free Nelson Mandela” kreeg om de volgende dag mee naar school te nemen. Of leerlingen die verbanden beginnen zien tussen het weetje over ijsberen en eerder opgedane kennis over Noord- en Zuidpool (weet je het antwoord ondertussen?). Slimme leraren kiezen teasers waarvan ze op voorhand weten dat er interessante verbindingen zijn te maken met eerder onderwezen lesstof.
Hermanssons besluit is al zo simpel als zijn basisidee: “It’s cool when school is cool”.
DUURZAAM ONDERWIJS 
Grej of the day is simpel en daardoor aantrekkelijk voor leerkrachten. Maar is het ook goed? Ik denk dat het vooral de kloof vergroot tussen de kinderen die veel weten (en lezen), en de kinderen waar dat niet zo is. Want voorkennis moet je niet oproepen, maar aanbrengen. Dat moet de leerkracht doen in goede instructies, omdat leerlingen niet van elkaar leren, maar van de leerkracht. Dan krijg je een gelijk speelveld, wat bijdraagt aan meer gelijke kansen. Daarnaast is Grej of the day weetjesonderwijs, hap snap. Om werkelijk kennis aan te brengen moet je thematisch onderwijs geven, waarin kinderen zich gedurende een langere periode in een kennisdomein verdiepen. Dan ga je feiten verbinden en daaruit ontstaat inzicht. Inzicht beklijft, maar feiten vergeten we. Grej of the day leidt niet tot beter onderwijs, maar tot slechter onderwijs omdat leerkrachten denken dat ze iets goed doen en daardoor niet doen wat goed is: gedegen onderwijs geven in wereldoriëntatie: aardrijkskunde, biologie, geschiedenis, natuurkunde en techniek.
Dit is op X, Y of Einstein? herblogd.
Pingback: Boeken, bonus en beschimmelde boterhammen – Teacher Tapp Nederland