Onderwijs: een kwestie van respect. In Memoriam Johan Huybrechts

Ik kan nog steeds niet geloven dat Johan Huybrechts mijn pad niet meer zal kruisen. Johan, de huidige coördinator Leren en Innoveren van de Stad Antwerpen, overleed deze week geheel onverwacht aan de gevolgen van een longembolie. Vanmiddag ben ik tijdens mijn lunchpauze naar de bibliotheek van de faculteit Rechten getrokken om er zijn artikel over het Koning Matthijsje-project in het tijdschrift Welwijs te herlezen. Vanaf de eerste regel herkende ik het sociaal engagement, de gedrevenheid, de innoverende onderwijsideeën en het grote hart van Johan.

Integratie vanuit respect: zo beschrijft Johan in het Welwijs-artikel het ideale integratieproces van minderjarige vluchtelingen die als anderstalige nieuwkomers in ons Vlaams onderwijs terechtkomen. Als vluchtelingenkinderen door iedereen in hun schoolomgeving met respect worden behandeld, zal hun leerproces er wel bij varen. Want integratie is tweerichtingsverkeer: wie wil dat vluchtelingen Nederlands leren, moet met hen praten en naar hen luisteren. Wie wil dat nieuwkomers zich integreren in het klasleven, moet de klasdeuren openzetten en hen volwaardig in het klasgebeuren betrekken. Wie wil dat ouders hun kinderen bij het schoolwerk ondersteunen, moet het schoolgebouw openzetten, lekkere koffie voor de ouders zetten en met hen in gesprek gaan. Wie zo goed mogelijk onderwijs wil geven, kan maar beter luisteren naar wat leerlingen zelf van dat onderwijs vinden en hen de kans geven om eigen suggesties te doen over hoe het nog beter kan. Zo kan onderwijs kinderen die zich vaak klein voelen echt helpen om hun grote dromen te verwezenlijken: om astronaut, chirurg, leraar, of zelfs koning te worden. Koning Matthijsje. Als jij, kleine vluchteling uit Sierra Leone, die zich nu zo onzeker voelt, in onze school terechtkomt, dan zullen wij je behandelen met het respect dat we aan koningen betuigen. Want we hebben veel van jou te leren. En ja, inderdaad, koning zijn is niet eenvoudig: je hebt lastige taken en grote verantwoordelijkheden, en je moet goed kunnen speechen, maar als jij in jezelf gelooft, en wij dienen jou met al ons kunnen en kennen, dan zijn we er zeker van dat je het er prachtig zal van afbrengen.

Als je met Johan praatte, wist je, zag je, hoorde je dat er iemand naar je luisterde, met heel veel respect. Als je met Johan over onderwijs praatte, wist je, zag je, hoorde je dat hij vooral aan de leerlingen dacht die het niet makkelijk hadden. Zijn wakkere ogen lichtten op en die typische Johan-glimlach verscheen breed om zijn lippen als hij kon vertellen over de prachtige dingen die kinderen deden en zeiden. Als hij een sprekende getuige kon zijn van de grootsheid van kleine mensen. Dat voelde ik vanaf het eerste moment dat ik hem leerde kennen op zijn basisschool, lang geleden. Het onderwijs was voor Johan maar goed genoeg als het goed werkte voor elke leerling, ongeacht diens afkomst, verleden en thuistaal. Het onderwijs was maar goed genoeg als het alle leerlingen een goed gevoel gaf. Het onderwijs kon maar goed genoeg worden als leerkrachten en directeurs hun hele leven lang bleven bijleren. Met een open geest. Zonder vooroordelen luisteren naar anderen om bij te leren. En niet alleen naar die expert van de KU Leuven, ook naar die expert-leerling van het tweede leerjaar uit Sierra Leone. Iedereen is koning. 

32 gedachten over “Onderwijs: een kwestie van respect. In Memoriam Johan Huybrechts

  1. een mooi eerbetoon, Kris … onze school is in diepe rouw. We proberen in ieder geval zijn overtuiging verder waar te maken ; dat is het minste wat we kunnen doen …

  2. Mooi geschreven…na het UMEcongres zat ik met hem op de tram richting station, het meest inspirerende moment van die dag…

  3. Zeer treffende tekst, Kris. Johan was ooit mijn directeur en daarna collega maar vooral een zeer goede vriend. Nu ik zelf directeur ben in een van Johans vroegere scholen, probeer ik zijn visie, die we trouwens deelden, in dezelfde geest voort te zetten. Het gemis in het Antwerpse onderwijs en bij alle mensen die hem gekend hebben is onmetelijk

  4. Ik weet hier geen woorden voor … Een zeer spijtig verlies van een heel gedreven persoon …. Nooit geen ” goedemorgen ” meer ’s morgens aan het rode licht met de fiets …

  5. Vanmiddag thuisgekomen van een gezellig etentje. En dat dan te horen…dat was verschrikkelijk. Ik ben blij dat ik zo’n persoon gekend heb , ik denk aan de vergaderingen samen en de vrijdagen na de school,samen met de collega’s. Mijn leven is verrijkt door hem. Aan vrouw en kinderen: Ik denk aan jullie!

  6. hier zijn geen woorden voor. De mooie herinneringen houden we zeker bij! Ik ben fier dat ik ooit juf in zijn school ben mogen zijn.

  7. Bedankt aan wie deze mooie woorden plaatste. Ik ben ook dankbaar, samen met zijn vele collega’s dat we hem mochten kennen en door zijn mooie overtuigingen en gedrevenheid geïnspireerd en gevormd kon worden. De voorbije 5 jaar was hij mijn leidinggevende op het werk, op mijn eerste échte job… Wat een eer.
    Hij zou ons op een andere manier verlaten… door zijn overtuigingen over onderwijskansen voor kinderen weer in de praktijk om te zetten en opnieuw directeur te worden van een basisschool.
    Johan Huybrechts… Wat zal ik hem missen.

  8. De bezieling, de bevlogenheid, het enthousiasme, de begeestering, maar ook het geloof in mensen, Het geloof in zij die de kansen niet kregen maar ook in zij die konden zorgen dat er kansen geboden werden. Geen man van holle woorden maar een man die koos voor de aanpak. Dit alles stevig onderbouwd maar toch ook hertaald naar de man en vrouw voor de klas.
    Een gesprek met Johan was een gesprek met een echt mens, een mens met een groot hart.
    De leegte die je achterlaat is immens maar ik kan alleen maar dankbaar zijn je gekend te hebben.

  9. Dit bericht heeft me diep getroffen. Ooit was ik collega-directeur van Johan. We deelden dezelfde passie en visie om het onvoorwaardelijk op te nemen voor het kind dat het niet gemakkelijk heeft. Hier en daar kwamen we mekaar nog tegen ergens in een school, op een congres of een receptie…
    Je blijft zeker in mijn herinnering en neem jouw ‘samen tot aan de meet’ filosofie mee in mijn werk!
    Dag Johan…

  10. Johan, jij was mijn favoriete voorbeeld als het over onderwijs ging. Dat zul je ook altijd blijven. In vele gesprekken had ik het over jou en jouw visie, je fijne karakter, kritisch en opbouwend, steeds met een grote droom voor ogen! Met mijn eigen schooltje ga ik verder in jouw droom, mijn droom, de droom van velen die je kenden!

  11. en dan sta je stil… verbijsterd, ontzet, geconfronteerd… persoonlijk leerde ik Johan kennen toen hij aanwezig was bij de opstart van JenaplanVlaanderen. Ik heb nooit iemand gekend die luisterend zo sterk aanwezig kon zijn. Hij nodigde me ook telkens uit om samen tot aan de meet te gaan… in tegenstelling tot velen van jullie heb ik nauwelijks de kans gekregen om het gesprek ten gronde met hem aan te gaan… een hopeloos gemiste kans, lees ik. Misschien hoeft zorgzaamheid niet altijd uitgesproken te worden, voel je gewoon dat die heel duurzaam aanwezig is, in de mens die je aankijkt, die breed en onbevangen naar je glimlacht… Om het met Ludo Heylen en naar Hans Andreus te zeggen: De zorg van noem me desnoods geen zorg, die hoor je niet, die zie je niet. Het is een zorg die je voelt van binnen!
    En morgen houden we masterclass wereldoriëntatie en draait de wereld opnieuw door… ik hoop dat ik in staat ben jouw zorgzaamheid mee te nemen.

  12. Toen ik vandaag, na twee weken verlof, mijn werkmails begon te lezen, schrok ik me kapot toen ik het bericht las. Johan was altijd zo enthousiast en levenslustig dat het moeilijk te bevatten is. Ik heb hem een handvol keren ontmoet en gesproken, en steeds viel me op hoe positief en respectvol hij in het leven stond. Die houding heeft zoveel mensen geïnspireerd. De zon schijnt, maar het zijn verdomme donkere dagen. Voor het onderwijsbeleid in Antwerpen, maar vooral voor iedereen die hem heeft gekend.

  13. bedankt voor het verleggen van jouw gigantische steen, mijn rivier loopt helemaal anders
    verder in je geest is mijn uitdaging

  14. Mooie eerbetoon aan Johan. ‘Johan is niet meer. ‘ ik vernam het nieuws vanmorgen pas… Kippenvel, koude rillingen, verslagenheid, ongeloof, …. stilte… Hij had nog zoveel plannen, opnieuw een school oprichten met een eigen insteek, geen traditioneel onderwijssysteem maar een frisse vernieuwende manier van werken en leren, aangepast aan de noden en de kinderen van vandaag… Samen met hen tot aan de meet.. We zaten compleet op dezelfde golflengte.
    Rust in vrede Johan… Jouw filosofie blijft verder leven in het werk van ons allemaal.

  15. Bedankt voor alle mooie woorden over Johan ! Het is moeilijk te begrijpen dat Johan er niet meer is, we missen hem héél erg. Het geeft wel een warm gevoel om te zien dat Johan zoveel mensen in Antwerpen heeft kunnen inspireren, raken met zijn visie op onderwijs. Ook dat zijn filosofie zal blijven verder leven in de geest van elk een met wie hij gesproken heeft.
    Johan, de koning van ons gezin voor altijd.

    • En dat Johan heel, heel veel mensen heeft geïnspireerd, bewijst ook het volgende cijfer: het bericht op deze blog over Johan werd tot hiertoe al bijna 2000 keer bekeken….

  16. De vele inspirerende ideeën waarop Johan nog zat te broeden en met ons deelde, zijn drijfveren om verder te gaan met onderwijsvernieuwing in Antwerpen. Ik ben blij hem onlangs nog te hebben ontmoet en neem zijn ideeën mee in mijn verdere loopbaan.

  17. Het droeve nieuws vandaag vernomen. Ons oprecht medeleven met al wie door dit verlies wordt getroffen.
    Johan was een inspirerend en begeesterend man, altijd enthousiast en aanmoedigend.
    Dat zijn gedrevenheid en zijn geest ons verder mag blijven aansporen om vele mooie projecten te blijven realsieren in scholen en met vele leerlingen samen tot aan de meet te komen.
    Rust in vrede, Johan.

  18. verbijstering, ongeloof,………………………
    maar absoluut overtuigd…………………….
    we gaan verder op jouw ingeslagen weg,
    je hebt ons “door je hele zijn” onvertuigd.

  19. Ik heb het geluk gehad in de eerste klas te zitten waaraan Johan les gaf, nooit heb ik nog zo’n gedreven leerkracht gehad. Nu bijna 30 jaar later volg ik zelf de lerarenopleiding en ontmoette ik Johan een tijdje geleden op ‘Blijf bij de les’. Hij was nog niks verandert, even sociaal, even betrokken, even positief. Bedankt Johan voor het voorbeeld dat je voor elke leraar (en elke mens) was en blijft!

  20. Op 6 maart zat Johan in het panel voor het slotdebat van een bruisende studiedag rond meertaligheid in Gent. Ik vroeg hem bij de voorbereiding: heb je misschien een lijfspreuk? Zijn antwoord kwam snel: ‘It takes a whole city to raise a child.’ En zo had hij er nog wel enkele. Die stad moet nu verder zonder hem. Maar in het afscheid van vandaag kon je zijn woorden horen. Genoeg om ze niet te vergeten.

Laat een reactie achter op Ludo DE LEE Reactie annuleren

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s