Leerkrachten die het goede voornemen hebben om hun onderwijs in 2016 (nog) wat eigentijdser te maken, kunnen wellicht inspiratie putten uit de volgende ideeën:

1. Globaliseer

Doorbreek vaker de grenzen tussen de school en de wereld daarbuiten. Hang je lessen op aan dingen die in de echte wereld gebeuren en breng die onderwerpen de klas binnen via moderne media of gastsprekers. Laat je leerlingen als huistaak informatie opzoeken of reportages bekijken die rechtstreeks bij je les aansluiten. Illustreer het belang van bepaalde lesinhouden door te wijzen op toepassingen buiten de school.  Ga met je leerlingen de klas uit en gebruik uitstappen, bedrijfsbezoeken, werkplekleren en buitenschoolse activiteiten om abstracte inhouden te concretiseren.

2. Share

Laat je leerlingen vaker een product, clip, promotalk, presentatie of recensie maken die ze echt aan anderen moeten tonen. Dat kunnen andere leerlingen van hun klas zijn, maar ook medeleerlingen van de school (buiten hun eigen klas) of zelfs een publiek buiten de school. Stimuleer de creatieve vermogens van je leerlingen, en gebruik digitale en niet-digitale kanalen om je leerlingen kansen te bieden om hun creatieve bijdragen verzorgd af te werken en voor te stellen. Probeer ervoor te zorgen dat de leerlingen constructieve feedback krijgen waaruit ze kunnen leren hoe ze hun werk nog kunnen verbeteren.

3. Socialiseer

Doorbreek vaker de grenzen tussen vakken, klasgroepen en studierichtingen. Werk met leerkrachten van verschillende vakken kleine (of grote) projecten uit die je leerlingen de kans geven om inzichten uit diverse vakken op een authentiek, actueel probleem toe te passen. Laat leerlingen van verschillende klassen en studierichtingen met mekaar samenwerken, zodat ze niet alleen van elkaars specifieke expertise kunnen leren, maar ook kunnen leren omgaan met sociale diversiteit. Experimenteer met vormen van peer tutoring over klasgrenzen heen. Doorbreek klasgrenzen om leerlingen met specifieke leerbehoeften gedifferentieerde ondersteuning aan te bieden. Begin met co-teaching, al was het maar voor één keer en voor één specifiek project.

4. Emancipeer

Belichaam de waarden van de 21^ste eeuwse democratie door je leerlingen echt op te voeden tot zelfstandig denkende, autonome wezens. Geef hen tijdens je lessen kansen om eigen keuzes te maken. Laat hen toe kritische vragen over je eigen lesstof te stellen. Straf hun fouten niet af, maar laat hen inzien dat we heel veel van fouten kunnen leren. Leer hen onafhankelijk denken en vermijd betutteling. Leer hen kritisch omgaan met moderne media, met misleidende informatie, met reclame en met de waterval aan ongenuanceerde meningen die veel sociale media domineren. Laat hen aan de hand van voorbeelden uit je eigen vak inzien dat informatie op het internet niet altijd objectieve informatie is. Leer hen dat omgaan met sociale diversiteit begint bij het onderdrukken van impulsieve, stereotiepe etiketten die zich ongeremd aan onze geest opdringen.

5. Engageer

Negeer de grote problemen en uitdagingen van deze eeuw niet. Stimuleer je leerlingen om zich hierover breed en objectief te informeren, op een beschaafde manier in debat te gaan en daarbij respect op te brengen voor uiteenlopende meningen. Geef je leerlingen de kans om zich samen actief in te zetten voor een goed doel en ondersteun hen daarbij. Stimuleer hen om een kleine bijdrage te leveren tot een betere wereld. Hoe klein die bijdrage ook is, ze is groot.

6. Digitaliseer

Maak zinvol en verantwoord gebruik van moderne technologie in de klas. Gebruik technologie bijvoorbeeld om abstracte inhouden aanschouwelijker te maken, om leerlingen op hun eigen tempo toepassingen te laten maken en hen daarbij gedifferentieerd te ondersteunen, om leerlingen met andere leerlingen te laten communiceren, om hun eigen producten te presenteren, om kritisch met informatie te leren omgaan…. Maak van de integratie van technologie geen doel op zich. Het onderwijs wordt in een school niet automatisch beter door de invoering van tablets of computers, maar dat mag je niet tegenhouden om het krachtige potentieel van moderne technologie volop te benutten.

Het gezamenlijk effect van deze acties, hoe klein je ze ook aanzet, kan groot zijn. Niet alleen voor je leerlingen als het gaat om de cognitieve ontwikkeling van allerlei belangrijke sleutelcompetenties van de 21^ste eeuw, maar ook voor de motiverende kracht die je onderwijs op de leerlingen uitoefent: LIKE!