Het Nederlandse Platform Onderwijs 2032 heeft haar eindadvies uitgebracht over het onderwijs van de toekomst. Dat deed ze op basis van een brede maatschappelijke dialoog met leerlingen, leraren, ouders, directies, bedrijfsleiders, burgers, kortom met iedereen die wou bijdragen tot het debat. Dit zijn de grote lijnen van haar advies:

• Er is een nieuwe koers in het onderwijs nodig. In het curriculum moet een goed evenwicht gezocht worden tussen persoonsvorming, maatschappelijke vorming en kennisontwikkeling. Zo bouwt het onderwijs van de toekomst aan de vorming van jonge mensen die aardig, vaardig en waardig zijn.
• Om dat te bereiken dient het toekomstgericht onderwijs de volgende 5 basiskenmerken te vertonen:
  • De leerling ontwikkelt kennis en vaardigheden door creativiteit en nieuwsgierigheid in te zetten: leerlingen leren zelf (kritische) vragen te stellen en hun verbeelding te gebruiken.
  • De leerling vormt zijn persoonlijkheid: leerlingen leren zelfstandig keuzes te maken en initiatief te nemen, maar houden ook rekening met de keuzes en behoeften van anderen. Ze leren omgaan met hun emoties, en ook met die van anderen.
  • De leerling leert omgaan met vrijheid en verantwoordelijkheid en over grenzen heen te kijken: leerlingen vormen zich tot verantwoordelijke burgers met een open houding ten opzichte van andere mensen en andere culturen.
  • De leerling leert de kansen van de digitale wereld te benutten: leerlingen leren efficiënt en vlot met moderne technologie omgaan.
  • De leerling krijgt betekenisvol onderwijs op maat: leerlingen krijgen interessant onderwijs en gedifferentieerde ondersteuning, en leren op een actieve wijze.
• De kennisbasis die leerlingen opbouwen moet stevig zijn, maar niet uitgebreider dan nodig voor het bereiken van de bovenliggende doelen. Leerlingen maken zich de basiskennis van de belangrijkste kennisdomeinen op een diepgaande manier eigen: “niet van alles een beetje, maar meer van minder”. Het advies onderscheidt drie interdisciplinaire kennisdomeinen waarrond het curriculum wordt opgebouwd: Mens en Maatschappij, Natuur en Technologie, Taal en Cultuur.
• Het Platform schuift ook 5 vakoverstijgende vaardigheden naar voor die ze van centraal belang vindt: Leervaardigheden, Creëren, Kritisch denken, Probleemoplossend vermogen, en Samenwerken.
• Om dit advies te implementeren zullen de eindtermen en leerplannen moeten herzien worden. In het advies wordt ook benadrukt dat een andere manier van toetsen en evalueren zich opdringt, waarbij niet alleen wat meetbaar is, maar ook alles wat “merkbaar” is in de evaluatie wordt opgenomen. Verder moet er tijd en ruimte komen voor lerarenteams om zich te professionaliseren en constructief samen te werken, moeten de lerarenopleidingen afgestemd worden op dit nieuwe perspectief, en moeten actieve samenwerkingsverbanden worden opgezet tussen de verschillende niveaus en geledingen van het onderwijsveld.
• En ten slotte de stem van de leerling: Meer dan 1000 leerlingen werkten mee aan het advies. Zij pleiten voor (a) meer keuzevrijheid in het onderwijs, (b) meer persoonsvorming, (c) meer aandacht voor globalisering, (d) meer maatwerk, (e) meer aandacht voor burgerschapsvaardigheden, en (f) meer maatschappelijke toerusting (voorbereiding op het maatschappelijk leven).

Het volledige eindadvies lezen?

Klik om toegang te krijgen tot Ons-Onderwijs2032-Eindadvies-januari-2016.pdf