Spijbelen voor het klimaat: het wordt heet onder vele voeten

Het signaal van de duizenden spijbelende jongeren valt niet meer te negeren. Hun signaal klinkt zo luid omdat ze spijbelen: ze hadden nog geen fractie van de huidige media-aandacht en van de aandacht van hooggeplaatste politici gekregen als ze braafjes mee met de volwassenen waren gaan betogen op een zondagse klimaatmars.

Met hun spijbelacties dagen ze niet alleen de Vlaamse regering uit om een straffer klimaatbeleid te voeren. Ze dagen alle politieke partijen uit om van het klimaat een prominent thema voor de komende verkiezingen te maken, en om luid en duidelijk te zeggen welke concrete maatregelen zij in de volgende legislatuur gaan nemen om de klimaatopwarming te bestrijden.

Ze dagen ook hun scholen uit om oordeelkundig en gepast te reageren op hun beslissing om op donderdag niet naar de leerplichtschool te gaan, maar om te kiezen voor de brede school van de echte samenleving. Ze dagen hun scholen bij het bepalen van eventuele sancties uit om ermee rekening te houden dat ze dankzij hun spijbelacties de kans krijgen om allerlei kennis, vaardigheden en attitudes te ontwikkelen die in de leerplannen worden vermeld. Minstens 15 van de nieuwe eindtermen zijn nodig om te beschrijven wat de leerlingen dankzij, en tijdens, hun spijbelacties kunnen leren op het vlak van burgerschap, taalvaardigheid, duurzame ontwikkeling, sociale competenties, zelfregulering en planmatig denken…. Spijbelen ze? Ja! Om zowaar wat thuis te zitten niksen en chillen? Nee! Aan een pijlsnel tempo informeren de jongeren zichzelf, en elkaar, over klimaatopwarming, en ondervinden ze aan den lijve wat hun rol kan zijn in een democratische samenleving, hoe een democratie werkt, hoe de (sociale) media hen afschilderen en hun woorden verdraaien, hoe ze hun stem kunnen verheffen, wat de kracht van een massa kan zijn, en hoe ze een actieve bijdrage kunnen leveren tot een betere wereld voor zichzelf en hun kinderen. Ze gooien hun leeftijd terecht als argument in de strijd, want zij en hun kinderen zullen het langst en het sterkst de gevolgen ondervinden van de klimatologische rotzooi die de vorige generaties hebben gecreëerd.

Ze dagen hun scholen uit om niet alleen na te denken over het al dan niet nemen van sancties, maar ook om het momentum dat nu is ontstaan rond klimaatopwarming met beide handen aan te grijpen. Ze dagen schoolteams uit om binnen het schoolse curriculum en erbuiten, binnen de muren van de school en erbuiten, onderwijsactiviteiten op te zetten rond het klimaat: debatten over hoe er op de eigen school klimaatvriendelijker kan worden geleefd, vakoverstijgende projecten over klimaatbeleid, begrijpend-leeslessen opgebouwd rond teksten over het klimaat, buitenschoolse klimaatvriendelijke acties in de eigen buurt en schoolomgeving, nieuwe impulsen rond een participatief schoolbeleid waarin de leerlingen volwaardig mogen participeren…. Terwijl Australië kreunt onder een vreselijke hittegolf, de ijskappen aan een ongezien tempo wegsmelten, de sneeuw in bakken over Oostenrijk neerdaalt en de zoveelste orkaan over Indonesië raast, ontstaat voor schoolteams een “golden opportunity” om hun leerlingen te begeleiden in hun vorming tot de mondige, kritische, klimaatbewuste, verantwoordelijke burgers die centraal staan in de pedagogische projecten van zoveel secundaire scholen van Vlaanderen (getuige de fraaie teksten op hun websites). Overigens hoeft niemand individuele schoolteams de les te spellen over hoe ze precies op de spijbelacties reageren: daarvoor hebben ze meer dan voldoende professionele deskundigheid, gezamenlijk oordeelkundig vermogen en ervaring met klas- en schoolmanagement.

Met hun spijbelacties dagen de leerlingen natuurlijk ook zichzelf uit, want het systeem waartegen ze opboksen is star, traag, sluw, en moeilijk te manoeuvreren. Hoe lang de spijbelende scholieren het kunnen volhouden, en wat ze uiteindelijk zullen bereiken, is hoogst onduidelijk. Maar één ding is voor hen overduidelijk: Het is nu, en voor iedereen, tijd voor actie! There is no plan(et) B!

Een gedachte over “Spijbelen voor het klimaat: het wordt heet onder vele voeten

  1. Beste Kris, u slaat de nagel op de kop! En dit vul ik graag aan: voor leerkrachten is een belangrijke rol weggelegd om deze lln met hun expertise te ondersteunen. Voor het schoolbeleid is het, zoals u schrijft, een grote uitdaging om samen met hun ‘expert-leerkrachten’ deze beweging te ondersteunen. De expertise van de leerkracht krijgt op die manier opeens een MEER-waarde. Dan is het niet gewoon een leerplandoelstelling die reeds 25 jaar of langer op het leerplan staat. Dit is voor mij de KRACHT om samen met de leerlingen te blijven LEREN. Zo draag ik mijn steentje bij aan het maatschappij-kritisch denken van mijn leerlingen ter voorbereiding van gelijk welke vorm van burgerparticipatie!

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s