Een persoonlijk verhaal over een jong meisje dat in erbarmelijke omstandigheden in een Pakistaanse schoenenfabriek werkt, maakt het begrip “kinderarbeid” in één klap concreter, begrijpelijker en aangrijpender voor leerlingen in de westerse wereld. Persoonlijke verhalen scheppen krachtige verbindingen in ons hoofd. Ze maken, letterlijk en figuurlijk, een sterke indruk op ons brein. Een heel leven lang zijn mensen nieuwsgierig naar verhalen van andere mensen. Het merendeel van onze vrije tijd besteden we eraan. Of die verhalen over andere mensen in de vorm van fictie of non-fictie tot ons komen, maakt ons weinig uit. Verhalen maken in ons brein allerlei inlevingsprocessen los. Daardoor blijven de emoties, inzichten en levenslessen die aan verhalen zijn verbonden veel sterker hangen. Mensen kunnen verhalen ook goed begrijpen, precies omdat ze er zoveel mee in aanraking komen en de structuur ervan snel leren herkennen. Het is dan ook geen toeval dat veel tentoonstellingen rond de herdenking van drama’s die we nooit mogen vergeten, worden opgehangen aan de hand van echte getuigenissen en persoonlijke verhalen. Het is geen toeval dat veel leraren verhalen vertellen om hun leerinhouden toegankelijker te maken. En het is geen toeval dat sterke verhalen uit de wereldliteratuur bijzonder goed geschikt zijn om in allerlei ontwikkelingsdomeinen – van geschiedenis en economie tot godsdienst en aardrijkskunde – abstracte inhouden sterker te laten beklijven.
Maar leerlingen kunnen in de klas niet alleen naar verhalen luisteren, ze kunnen ze ook zelf proberen te construeren. Neem nu de vluchtelingencrisis. Via de media vangen onze leerlingen flarden informatie en losstaande beelden op: tentenkampen in het hartje van Brussel, brancards met gewonden in Syrië, bootjes dobberend op zee…. Losse eindjes, maar hoe loopt het verhaal van de vluchtelingen echt? Waar begint hun verhaal? Wie voert er oorlog in Syrië en wie is er het slachtoffer van? Naar waar vluchten de Syriërs precies? In welke gebieden komen ze eerst terecht? Hoe is de toestand in de grote vluchtelingenkampen? Waarom en hoe wagen ze de oversteek naar Europa? Welke weg leggen ze daar af? En welke procedure doorlopen ze in ons land?
Welk schoolteam gebruikt één van haar grote muren (in de gang? in een klaslokaal?) om het verhaal van echte vluchtelingen door haar leerlingen te laten reconstrueren en aan de hand van mappen, kaarten, foto’s, schema’s te doen visualiseren? Welk schoolteam gebruikt getuigenissen op het nieuws, op het internet en in de kranten om dat verhaal tot leven te brengen, en maakt van de gelegenheid gebruik om leerlingen te leren kritisch met informatiebronnen om te gaan? Welk schoolteam slaat hierrond de handen in mekaar en creëert een vakoverstijgend project waarin economie, aardrijkskunde, wiskunde, taal, wereldoriëntatie, burgerschapsvorming , zedenleer en godsdienst geïntegreerd aan bod komen? Wie helpt leerlingen om van losse flarden naar dieper-gaande inzichten te komen? En wie gebruikt de kracht van het menselijk verhaal om dat inzicht bij leerlingen diepgaand te doen beklijven? Welk schoolteam maakt van een dode muur een venster op de grote levende wereld?