In Nederland werkt SLO (het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling) momenteel aan het onderwijscurriculum van de toekomst. Dat doet SLO in opdracht van de overheid en samen met allerlei onderwijspartners. In het nieuwe curriculum nemen de “21ste-eeuwse vaardigheden” een centrale plaats in. SLO ontwierp in dit kader een Quickscan waarmee de leerkrachten van een schoolteam in kaart kunnen brengen in welke mate ze al aan die 21ste-eeuwse vaardigheden werken en of ze daarover tevreden zijn.
In de Quickscan en in het toekomstgerichte curriculum staan de volgende 21ste-eeuwse vaardigheden centraal:
– Communiceren: de vaardigheid om doelgericht boodschappen te kunnen overbrengen en begrijpen in diverse communicatiesituaties en daarbij passende communicatiemiddelen in te zetten (inclusief moderne technologie);
– Digitale geletterdheid: deze omvat ICT-basisvaardigheden, informatievaardigheden, mediawijsheid en “computational thinking” (i.e. de vaardigheid om problemen procesmatig te benaderen en deze met behulp van computers op te lossen);
– Kritisch denken: het vermogen om zelfstandig te komen tot weloverwogen en beargumenteerde oordelen, beslissingen en afwegingen;
– Probleemoplossend denken en handelen: het vermogen om een probleem te (h)erkennen en tot een plan te komen om het probleem op te lossen;
– Samenwerken: het gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen;
– Sociale en culturele vaardigheden: het effectief kunnen leren, leven en werken met mensen van verschillende culturele, etnische en sociale achtergronden;
– Zelfregulering: het vermogen om zelfstandig te handelen en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen in een bepaalde situatie en omgeving. Dit betekent het heft in eigen handen nemen en niet klakkeloos aanwijzingen of voorschriften volgen.
SLO benadrukt dat dit niet zozeer vakoverstijgende competenties zijn, maar wel vakdoordringende competenties. Ze moeten in elk vak of leergebied geïntegreerd en nagestreefd worden.
Via de Quickscan (te downloaden op de site van SLO) kunnen de verschillende leraren van een team aangeven hoezeer ze aan elk van deze vaardigheden reeds aandacht besteden in hun lessen, hoe tevreden ze daarover zijn en of ze hierrond scholing of professionalisering nodig hebben. Door de antwoorden van de diverse teamleden samen te brengen, levert de Quickscan een eerste gezamenlijk schoolportret op. Dat kan uiteraard de basis vormen voor een teamoverleg over mogelijke vervolgacties. Op die manier raakt het denken over dergelijke cruciale 21ste-eeuwse sleutelcompetenties geïntegreerd in het schooloverleg, en worden de competenties schooldoordringend….
Meer lezen?
http://www.slo.nl/nieuws/quickscan-21e-eeuwse-vaardigheden/
http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-eeuwse-vaardigheden/
DUURZAAM ONDERWIJS 