De leerlingen van het 3de, 4de, 5de en 6de leerjaar van de Nijlense basisscholen waren erg enthousiast over de leesbevorderingsactiviteit in hun openbare bib naar aanleiding van de Jeugdboekenweek. Keuzevrijheid en het plezier van exploreren stonden centraal en vormden wellicht de sleutel tot het grote succes.
De leerlingen kwamen met hun eigen klas naar de bib. Bij het binnenkomen mochten ze één medeleerling als partner kiezen. De duo’s kregen vervolgens de vrijheid om hun eigen route door de bib uit te stippelen. Verspreid over de hele bib hingen 96 korte opdrachten die allemaal met boeken en verhalen hadden te maken. De duo’s beslisten zelf welke opdrachten ze uitvoerden en hoeveel uitdagingen ze opnamen. De opdrachten waren van diverse aard, bijvoorbeeld:
- Match de illustraties van allerlei covers met de juiste titel van het boek
- Zoek in non-fictieboeken het antwoord op prikkelende weetjesvragen
- Zoek in de bib een boek over je lievelingsdier
- Zoek op de computer welke boeken er van een auteur die je leuk vindt in de bib aanwezig zijn en waar die staan
- Vind in een bepaald boek hoe het verhaal verder gaat en wat er met het hoofdpersonage gebeurt
- Zoek een leuk prentenboek over een bepaald onderwerp
De leerlingen konden hun antwoorden laten controleren door de bibmedewerker of hun leerkracht; en voor elk juist antwoord mochten ze het nummer van de opdracht fluoresceren. Op het einde kwam de hele klas samen en werd met de gefluoresceerde nummers een lottospel gespeeld: de nummers correspondeerden met de nummers van flats in een groot appartementsgebouw en achter sommige nummers (die de leerlingen mochten roepen) zat een prijs voor de klas verborgen (boeken voor de klas, snoep…). Zo konden de leerlingen dankzij hun gezamenlijke werk met een mooie beloning naar huis.
Het was opvallend hoe eensgezind positief alle klassen over dit initiatief waren. Pedagogen zullen er wellicht op wijzen dat de leerlingen een hoge mate van autonomie kregen (omdat ze zelf mochten kiezen op basis van hun eigen voorkeuren en interesses) en omdat ze hun natuurlijke drang tot exploreren konden botvieren. Dankzij de opdrachten kwamen de leerlingen in aanraking met de boeiende werelden die boeken aan kinderen aanbieden. Velen kregen al spelenderwijs energie om te lezen. Sommigen van hen keerden nadien terug om zich in de bib in te schrijven.
Leesbevordering is een actief werkwoord. Wie wil dat iedereen leest, moet dat niet roepen, maar moet iets doen. Wie wil dat kinderen zich bewegen in het wonderlijke land van boeken en verhalen, moet hen gidsen en hen vooral laten aanvoelen hoe leuk, boeiend, inspirerend boeken en strips wel zijn. Wie wil dat kinderen boeken verslinden, moet hen eerst doen proeven. Leraren, bibmedewerkers en ouders zijn cruciale gidsen en smaakmakers: Door leerlingen op een prettige manier met een rijk aanbod in aanraking te laten komen, verhoogt de kans dat ze dat aanbod nadien terug zullen opzoeken en er hun weg in vinden. Leesplezier is de bron van al het goeds dat uit lezen voortkomt: een grotere woordenschat, een grotere kennis van de wereld, creatief en empathisch denken, inzicht in tekststructuren, een grotere vaardigheid om met geschreven teksten en nieuwe informatie om te gaan…. Wie kinderen leesplezier schenkt, verdient een nobele prijs!
Met dank aan Veerle Geudens (die deze activiteit in de bib van Nijlen vormgaf en coördineerde) en Iedereenleest